พระเจ้าอุทุมพร (ขุนหลวงหาวัด) เป็นพระราชโอรสในพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ ตอนที่พระราชชนนีทรงครรภ์นั้น พระราชบิดาทรงพระสุบินว่ามีผู้ถวายดอกมะเดื่อให้ จึงพระราชทานพระนามว่า เจ้าฟ้าอุทุมพรราชกุมาร แต่เรียกกันทั่วไปว่า “#เจ้าฟ้าดอกมะเดื่อ”
โบราณสถาน พระตำหนักคำหยาด ที่ปลีกวิเวกของ พระเจ้าอุทุมพร กษัตริย์แห่งราชวงศ์บ้านพลูหลวง สมัยกรุงศรีอยุธยา หลังสละราชสมบัติให้พระเชษฐา(พระเจ้าเอกทัศน์) ท่านทรงเสด็จประทับที่พระตำหนักคำหยาด แห่งนี้ ซึ่งเป็นพระตำหนักที่พระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ ผู้เป็นพระราชบิดาสร้างไว้เป็นที่ประทับแรมเมื่อครั้งเสด็จประพาสเมืองอ่างทอง
ตั้งแต่ในสมัยแผ่นดิน พระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ ได้ถือกำเนิดบุรุษท่านหนึ่งซึ่งเป็นบุตรของ พระอักษรสุนทรศาสตร์(ทองดี) เมื่อ ๒๐ มีนาคม พ.ศ.๒๒๗๙ ที่ในภายต่อมาได้ถวายตัวเป็นมหาดเล็กหลวง ใน เจ้าฟ้าอุทุมพร จนมีอายุครบ ๒๕ปี ท่านจึงได้ออกจาก การเป็นมหาดเล็กหลวงใน พระเจ้าอุทุมพร ในปี พ.ศ.๒๓๐๔
ตามประวัติที่บันทึกไว้ พระเจ้าอุทุมพรได้ขึ้นครอราชย์เป็นกษัตริย์ ในวันขึ้น ๖ ค่ำ เดือน ๗ ปี พ.ศ.๒๓๐๑ ครองราชย์ได้ช่วงสั้นๆ ก็ได้ทรงถวายราชสมบัติแก่เจ้าฟ้าเอกทัศน์ (พระเชษฐา) ต่อมาในปี พ.ศ.๒๓๐๒ พระเจ้าอลองพญา ยกทัพมาตีกรุงศรีอยุธยา ขุนนางในพระนครกราบทูล เจ้าฟ้าอุทุมพรให้ลาพระผนวชและออกมาช่วยรบ ก็ช่วยต้านทัพไว้ได้จน พระเจ้าอลองพญาประชวรแล้วสวรรคตเลิกทัพกลับไป เมื่อเสร็จจากศึกนี้ เจ้าฟ้าอุทุมพรก็ได้ออกผนวชอีกครั้งที่วัดโพธิ์ทองหยาด และไปประทับที่ พระตำหนักคำหยาดแห่งนี้ในระยะเวลาหนึ่ง
ผมเชื่อว่า สถานที่แห่งนี้ ที่ พระเจ้าอุทุมพร ทรงเคยมาประทับมหาดเล็กของท่านย่อมได้เดินทางมาพักที่นี่ด้วยเช่นกัน(ก่อนปี พ.ศ.๒๓๐๔) เพราะหลังจากปี พ.ศ.๒๓๐๔ มหาดเล็กหลวงของท่านที่มีนามว่า “ทองด้วง” ได้ลาออกและ ไปรับราชการที่เมืองราชบุรีในตำแหน่ง “หลวงยกกระบัตร”
พระตำหนักคำหยาดแห่งนี้ แม้จะถูกทิ้งร้างมานานนับร้อยๆ ปี แต่ก็ยังคงความงามของสถาปัตยกรรม สมัยกรุงศรีอยุธยา หลงเหลืออยู่เป็นเพียงสถานที่เดียวของจังหวัดอ่างทอง ตราบจนทุกวันนี้
จบภารกิจของสัปดาห์นี้ด้วยความสุข กับภาพถ่ายที่ได้เก็บมาฝากทุกท่าน กับความภูมิใจที่ได้ตามรอย บุคคลสำคัญในประวัติศาสตร์ของไทย
